TY - JOUR ID - 33751 TI - مدل سازی هندسی میان بار‌های سیال به منظور پیش بینی ویژگی‌های ریزدماسنجی (مطالعه موردی: کانسار سرب و روی مهدی آباد) JO - زمین شناسی اقتصادی JA - ECONG LA - fa SN - 2008-7306 AU - حسین مرشدی, امین AU - مجتهدزاده, سید حسین AU - کوهساری, امیر حسین AD - دانشگاه یزد Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 11 IS - 1 SP - 147 EP - 167 KW - میانبار‌ سیال DO - 10.22067/econg.v11i1.66558 N2 - امروزه، روش‌های گوناگونی برای اکتشاف کانسار‌ها و نهشته‌های معدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از روش‌های در حال گسترش برای اکتشاف کانسار‌ها، منابع زمین­‌گرمایی و مخازن نفت و گاز، استفاده از میان­‌بار­های سیال است. بررسی‌های مختلفی از قبیل سنجش دما، فشار، شوری و ویژگی و فازهای سیال‌­های مختلف در زمینه میان­‌بار‌های سیال قابل انجام است. در این پژوهش، با استفاده از مدل­‌سازی هندسی میان­‌بار‌های سیال، ویژگی‌های ریزدماسنجی آنها بررسی‌شده و اطلاعات مربوط به‌ میان­‌بار‌ سیال از طریق نمودار‌های فشار، دما و شوری استخراج‌شده است. یکی از مؤلفه‌هایی که در مطالعه میان­‌بار‌های سیال مورد بررسی قرار می‌گیرد، شکل و هندسه میان­‌بار‌ سیال است که فعالیت انجام ­شده در این زمینه به‌ تخمین درجه پُرشدگی میان‌بارهای سیال در حالت سه‌­بعدی منجر‌شده است و می­‌توان به کمک آن، بدون فعالیت‌های زمان‌­بر و هزینه‌­بر گرمایش و سرمایش، اطلاعاتی مفید در زمینه دما، فشار، میزان شوری و عمق تشکیل به­‌دست آورد. در این پژوهش، کانسار سرب و روی مهدی‌آباد به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب‌شده است. پس از تهیه مقاطع دوبر صیقل مناسب برای بررسی میان­‌بار‌های سیال و عکس‌­برداری به­‌صورت دو­بعدی از مقاطع، با اندازه­‌گیری مساحت کل، حباب و لکه میان­‌بار‌ سیال و با محاسبه بعد سوم میان­‌بار‌ سیال، درجه پرشدگی به‌صورت دو­بعدی و سه­‌بعدی محاسبه‌شد. سپس با انتخاب مدل مناسب سه­‌بعدی میا‌ن­‌بار سیال بسته به ­هندسه آن (که از نوع شش­‌ ضلعی هرمی و بیضی­‌گون بود)، درجه پرشدگی حالت دو­بعدی (سطحی) به‌حالت سه­‌بعدی (حجمی) تبدیل‌شد که نتایج مدل محاسباتی با خروجی­‌های مدل هندسی دارای همخوانی بالایی بوده و نسبت درجه پرشدگی دوبعدی به سه‌­بعدی، در مدل محاسباتی و هندسی به‌­ترتیب برابر 75/0 و 77/0 است. در کانسار سرب و روی مهدی­‌آباد، مدل­‌سازی سه­‌بعدی هندسی نمونه­‌هایی از میان‌­بار‌های سیال مشخص‌کرد که میان‌­بار‌های سیال با درجه پرشدگی فاز گازی تقریبی 25% و چگالی بین 65/0 تا 8/0 گرم بر سانتی‌­متر مکعب، دارای دمای یکنواختی بین 100 تا 200 (دمای میانه 150) درجه سانتی‌گراد، فشار بین 400 تا 500 اتمسفر، دمای سازندی بین 250 تا 350 درجه سانتی‌گراد، شوری بین 10 تا 15 درصد معادل نمک طعام و عمق تشکیل بین 150 تا 200 متر است که سازگاری مناسبی با نوع کانسارهای مشابه سرب و روی مهدی­‌آباد دارد. UR - https://econg.um.ac.ir/article_33751.html L1 - https://econg.um.ac.ir/article_33751_e3420954b98c3ddd82ba19cba4f1af49.pdf ER -