TY - JOUR ID - 33486 TI - بررسی توزیع عناصر بالقوه سمّی در باطله‌ های فراوری، خاک های معدنی و کشاورزی محدوده معدنی سرب- روی ایرانکوه، جنوب‌ غرب اصفهان JO - زمین شناسی اقتصادی JA - ECONG LA - fa SN - 2008-7306 AU - داودی فرد, مژده AU - فرقانی تهرانی, گیتی AU - قربانی, هادی AU - قاسمی, حبیب الله AD - صنعتی شاهرود AD - دانشگاه صنعتی شاهرود Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 10 IS - 2 SP - 537 EP - 559 KW - عناصر بالقوه سمی KW - خاک KW - آلودگی KW - معدن ایرانکوه KW - اصفهان DO - 10.22067/econg.v10i2.62158 N2 - در این پژوهش، غلظت، تحرک و دسترس‌پذیری عناصر بالقوه سمی در باطله‌های فراوری و همچنین منشأ آنها در خاک‌های اطراف معدن سرب‌- روی ایرانکوه ارزیابی‌شده است. نتایج حاصل از تحلیل واریانس نشان می‌دهد که تفاوت آماری شاخصی بین غلظت عناصر در خاک­های معدنی و کشاورزی وجود دارد. آنالیز خوشه‌ای نیز نشان‌دهنده تأثیر معدن‌کاری بر افزایش غلظت PTEs در خاک است. بر اساس نتایج تحلیل مؤلفه اصلی، عناصر دارای سه منشأ است: 1- عناصر پایدار زمین‌زاد؛ 2- عناصر انسان‌زادی که نشان‌دهنده ژئوشیمیایی کانه‌زایی سرب و روی هستند و 3- محصولات هوازدگی واحدهای کربناتی. آنالیز عنصری باطله‌های فراوری، نشان­دهنده غنی‌شدگی شدید باطله‌ها نسبت به آرسنیک،‌ کادمیم، آنتیموان، روی و سرب است. نتایج آنالیز استخراج ترتیبی نشان می‌دهند که درصد نسبتاً بالایی از مس، منگنز، کادمیم و آرسنیک (به‌ترتیب 9/24، 3/20، 6/18 و 2/15 درصد) به شکل تبادل‌پذیر حضور دارد. بنابراین، فرسایش باطله‌های فراوری می‌تواند زیست‌دسترس‌پذیری این عناصر را در خاک کشاورزی و آب‌های زیرزمینی اطراف محدوده معدنی افزایش دهد. UR - https://econg.um.ac.ir/article_33486.html L1 - https://econg.um.ac.ir/article_33486_65177815d84f6b5ef306e1e969560744.pdf ER -