TY - JOUR ID - 28380 TI - مروری بر ژئوشیمی و ایزوتوپ Rb/Sr و Sm/Nd توده‌های نفوذی گرانیتوئیدی ژوراسیک میانی و ترشیاری: دیدگاهی نوین بر تکتونو‌-‌ ماگماتیسم و کانی سازی این دوره زمانی ایران JO - زمین شناسی اقتصادی JA - ECONG LA - fa SN - 2008-7306 AU - جزی, محمد علی AU - کریم پور, محمد حسن AU - ملکزاده شفارودی, آزاده AD - فردوسی مشهد Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 4 IS - 2 SP - 171 EP - 198 KW - ژوراسیک میانی KW - گرانیتوئید تیپ S KW - ژئوشیمی و ایزوتوپ KW - برخورد قاره‌‌ای DO - 10.22067/econg.v4i2.16489 N2 - در دورة زمانی ژوراسیک میانی یکی از شدیدترین رخداد‌های ماگماتیسم در ایران رخ داده است. از جمله توده‌های نفوذی گرانیتوئیدی این دوره می‌توان به توده یا کمپلکس‌های نفوذی الیگودرز، الوند، آستانه، بروجرد، ملایر و چاه دزدان در زون سنندج- سیرجان، شیرکوه و آیرکان در زون ایران مرکزی و شاه کوه، سرخ کوه و کلاته آهنی در بلوک لوت اشاره کرد. اغلب این توده‌های نفوذی از نوع پرآلومینوس‌‌ بوده و در سری کالک آلکالن پتاسیم بالا جای می‌گیرند. نسبت CaO/Na2O 8.37-0.12 منشأ فقیر از رس را برای تولید ماگمای بیشترینة این توده‌های نفوذی پیشنهاد می‌دارد. در نمودار توزیع عناصر نادر خاکی نرمالیزه شده به کندریت عناصر نادر خاکی سبک (LREE) غنی شدگی چندانی نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین (HREE) ندارند و الگوی نسبتاً مسطحی را نشان می‌دهند. همچنین در این نمودار عنصر Eu آنومالی منفی دارد که نشان‌دهنده شرایط احیایی تشکیل ماگما و یا منشأ گرفتن آن از عمق پایداری پلاژیوکلاز است. نمودار عنکبوتی نرمالیزه شده نسبت به بخش تحتانی پوسته قاره‌ای غنی شدگی عناصر لیتوفیل با شعاع یونی بزرگ (LILE) مانند K, Cs, Rb و عناصر خاکی کمیاب سبک (LREE) ( ( La, Ce و کاهیدگی عناصر Ba,Nb,Ta,Sr,Ti را نشان می‌دهد. مقادیر اولیه ایزوتوپ 87Sr/86Sr این توده‌ها بین 0.70609 تا 0.71937 و مقدار اولیه εNd آن منفی و بین6.51 - تا 1/1- در تغییر است که نشان‌دهنده منشأ گرفتن ماگما از پوسته قاره‌ای است. شواهد ژئوشیمیایی و ایزوتوپی این توده‌های نفوذی را با منشأ پوسته قاره‌ای، تیپ S و حاصل از برخورد قاره‌ها معرفی می‌نماید. شواهد زمین‌شناسی همچون توقف در رسوب گذاری، دگرگونی ناحیه‌ای، جای گیری افیولیت و نیز کانه‌زایی مرتبط با زون برخورد قاره‌ها، تأییدی بر برخورد بین دو صفحه ایران و عربی در دورة زمانی ژوراسیک میانی است. UR - https://econg.um.ac.ir/article_28380.html L1 - https://econg.um.ac.ir/article_28380_deae0f47c0222e71811d3192c6151355.pdf ER -