تودههای گرانیتوئیدی از جمله سنگهای نفوذی مهم مرتبط با کانهزاییهای مس پورفیری در ایران هستند که اغلب در دو زون ساختاری ارومیه- دختر و سنندج- سیرجان، هم بهصورت کانهدار و هم بهصورت عقیم دیده میشوند. تودههای گرانیتوئیدی در این دو زون ساختاری بهترتیب در دورههای مزوزوئیک و سنوزوئیک بر اثر فرورانش لیتوسفر اقیانوسی نئوتتیس و ماگماتیسم حاصل از برخورد و ذوببخشی پوسته پایینی تشکیل شدهاند. از جمله زونهای ساختاری مهم همراه با کانهزایی مس پورفیری، زون ساختاری ارومیه– دختر است که شامل تودههای گرانیتوئید بارور همچون توده نفوذیهای سرچشمه، سونگون، میدوک، دره زرشک علیآباد، پرکام و دالی است. به موازات این زون آتشفشانی- نفوذی، زون ساختاری سنندج- سیرجان است که تودههای گرانیتوئیدی غیر بارور نظیر تودههای نفوذی الوند، حسن رباط، سیاهکوه، بروجرد، آستانه و الیگودرز را شامل میشود. بر اساس بررسیهای انجامشده، از جمله ویژگیهای زمینشیمیایی تودههای گرانیتوئیدی بارور در زون ارومیه– دختر، میتوان به آنومالی مثبت Eu، غنیشدگی LREE به HREE و نسبتهای بالای Lan/Ybn ،Sr/Y، Dyn/Ybn، Lan/Smn اشارهکرد. اما در مقابل ویژگیهای زمینشیمیایی بارز تودههای گرانیتوئیدی نابارور در زون ساختاری سنندج- سیرجان نیز میتوان آنومالی منفی Eu، شیب ملایم از LREE به HREEو نسبتهای پایین Lan/Ybn، Sr/Y، Dyn/Ybn، Lan/Smn را بیانکرد. تمامی ویژگیهای یادشده، نشاندهنده این است که در قیاس با تودههای بارور زون ارومیه- دختر، تودههای گرانیتوئیدی جایگیر شده در زون سنندج– سیرجان بهعلت عدم ضخیمشدگی پوسته در زمان فرورانش لیتوسفر اقیانوسی، کنترل تفریق ماگمایی توسط تبلوربخشی پلاژیوکلاز و محتوای آب ماگمایی پایین، دارای توان کانهزایی پورفیری نیست. در صورتیکه جایگیری تودههای گرانیتوئیدها در بازه زمانی الیگومیوسن، ضخیمشدگی حاصل از برخورد، تفریق ماگمایی بیشتر توسط تبلوربخشی هورنبلند کنترل و موجب پدیدآمدن احتمالی سنگهای شبه آداکیتی بارور و کانهزاییهای مس پورفیری در زون ارومیه- دختر شده است.