%0 Journal Article %T نحوه تشکیل و نوع کانسار سرب- روی (فلوئور- باریم) سرچلشک، منطقه سوادکوه، استان مازندران %J زمین شناسی اقتصادی %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2008-7306 %A محمدی لیسه رودی, مژده %A مختاری, میر علی اصغر %A کوهستانی, حسین %A زهدی, افشین %D 2022 %\ 08/23/2022 %V 14 %N 2 %P 1-28 %! نحوه تشکیل و نوع کانسار سرب- روی (فلوئور- باریم) سرچلشک، منطقه سوادکوه، استان مازندران %K کانه‌ زایی سرب- روی (فلوئور- باریم) %K سازند الیکا %K سرچلشک %K سوادکوه %K مازندران %R 10.22067/econg.2021.51871.85988 %X کانسار سرب- روی (فلوئور- باریم) سرچلشک در 20 کیلومتری جنوب‌خاور پل‌سفید (سوادکوه، استان مازندران) قرار دارد. این کانسار به‌صورت چینه‎ کران درون سنگ آهک‌های دولومیتی‌شده سازند الیکا رخ داده و توسط ساختارهای گسلی و حفرات انحلالی کنترل شده است. ضخامت رگه‌های کانه‌دار بین 5/0 تا 5/1 متر متغیر است. دگرسانی گرمابی در بخش‌های کانه‌دار شامل دگرسانی‌های دولومیتی، کلسیتی و سیلیسی می‌باشد. پیریت، گالن و اسفالریت کانه‌های فلزی اصلی موجود در کانسار سرچلشک هستند که با اندکی کالکوپیریت و تترائدریت همراهی می‌شوند. فلوئوریت و باریت، کانی‌های غیرفلزی معدنی و کلسیت، دولومیت و کوارتز کانی‌های باطله هستند. ساخت و بافت کانسنگ در کانسار سرچلشک شامل رگه- رگچه‌ای، پُرکننده فضاهای خالی، بِرشی، ریتمیک، دانه‌پراکنده، جانشینی و بازماندی می‌باشد. مراحل کانه‌زایی در کانسار سرچلشک به سه مرحله قابل تفکیک است. مرحله اول کانه‌زایی هم‌زمان با فرایندهای دیاژنز است. مرحله دوم (مرحله دیرزاد) اصلی‌ترین مرحله کانه‌زایی در کانسار سرچلشک است. این مرحله به‌ترتیب با تشکیل رگه- رگچه‌های فلوئوریت- گالن- اسفالریت- پیریت- کالکوپیریت- تترائدیریت، رگه- رگچه‌های باریت- پیریت و باریت- کلسیت و در نهایت رگه- رگچه‌های تأخیری کلسیتی همراه می‌باشد. در مرحله برون‌زاد، کانی‌های اسمیت‌زونیت، سروزیت، کالکوسیت، کوولیت، آزوریت و گوتیت تشکیل شده‌اند. عدم روﻧﺪ مشابه ﻋﻨﺎﺻﺮ کمیاب و کمیاب ﺧﺎﮐﯽ در نمونه‌های کانه‌دار و سنگ‌های آذرﯾﻦ ﻣﺎﻓﯿﮏ، بیانگر عدم ارتباط ژنتیکی کانه‌زایی با ﻣﺎﮔﻤﺎﺗﯿﺴﻢ ﻣﺎﻓﯿﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ بوده و ﺧﺎﺳﺘﮕﺎه ﮔﺮﻣﺎﺑﯽ آذرﯾﻦزاد ﮐﺎﻧﺴﺎر سرچلشک را ﻣﻨﺘﻔﯽ می‌سازد. ویژگی‌های زمین‌شناسی، کانه‌زایی، مجموعه کانی‌شناسی و ساخت و بافت کانسنگ در کانسار سرچلشک شباهت زیادی با کانسارهای سرب و روی تیپ دره می‌سی‎سی‎پی (زیررده غنی از فلوئور و باریم) دارد. %U https://econg.um.ac.ir/article_41506_773906fafcc0ed6f9cb5a04f91583077.pdf